Glicynia – pnącze o pięknych kwiatach
Charakterystyka
Glicynia (Wisteria) nazywana jest często słodlinem lub po prostu wisterią, to pięknie kwitnące, duże pnącze ogrodowe z rodziny bobowatych. Wijące się, potężne pnącze zachwyca bujnymi, często pachnącymi kwiatami i ładnymi pierzastymi liśćmi. To jedno z najbujniej kwitnących pnączy, powtarza kwitnienie.
Prawoskrętne pędy japońskiej glicynii kwiecistej Wisteria floribunda osiągają wysokość 5-10m, natomiast wijąca się w lewo glicynia chińska Wisteria sinensis wyrasta na wysokość 15-20 m.
Kwitnie wisteria:
Wisteria sinensis i wisteria floribunda zazwyczaj zaczyna kwitnąć po 8-10 latach. Można przyspieszyć ten proces oraz wpłynąć na obfitość kwitnienia wykonując cięcie pędów. Krzewy glicynii przycinamy po raz pierwszy po 3 latach, gdy są już dobrze ukorzenione.
W kwietniu i maju (czasem także w czerwcu) rozwijają się kwiaty zebrane w okazałe długie kwiatostany (długie grona kwiatowe) długości do 30 cm. Są odmiany: kwiaty różowe, kwiaty białe, fioletowe kwiaty (o ciemniejszych kwiatach) i niebieskie, niektóre o pełnych kwiatach. Po kwitnieniu wymagane jest przycięcie pędów.
Dla lepszego kwitnienie najlepsze warunki rozwoju zapewnia roślinie miejsce ciepłe, słoneczne i osłonięte, z żyzną, przepuszczalną ziemią. W półcieniu glicynia kwitnie słabo. Nie lubi nadmiernej wilgoci w podłożu.
Odmiany glicynii godne polecenia
Glicynia kwiecista
- W stanie naturalnym występuje w Japonii i Korei.
- To silne pnącze wspina się owijając pędami wokół podpory.
- Rośnie szybko i tworzy znaczną masę pędów i liści, trzeba więc zapewnić glicynii bardzo wytrzymałe i stabilne podparcie.
- W ostre zimy może przemarzać, ale łatwo odbija z korzeni.
- Dobrze czuje się na stanowiskach słonecznych, w miejscach osłoniętych od wiatru.
- Nie jest wymagająca co do gleby – wystarczy średnio żyzna, ale przepuszczalna.
- Nie służy jej podłoże mokre oraz stagnująca woda.
- Glicynię najlepiej rozmnażać przez sadzonki z odkładów (pęd przygina się do podłoża, mocuje, i w miejscu zetknięcia obsypuje żyzną ziemią lub kompostem, a gdy się ukorzeni – odcina od rośliny macierzystej).
- Egzemplarze powstałe z nasion kwitną słabiej, a na pierwsze kwiaty trzeba czekać kilka, a nawet kilkanaście lat.
- Glicynię warto przycinać, bo to pobudza ją do kwitnienia w kolejnym roku.
- Pierwszy raz zabieg cięcia wykonujemy w połowie czerwca (zaraz po przekwitnięciu) prześwietlając, czyli rozluźniając strukturę korony.
- Drugi raz tniemy – na przełomie lipca i sierpnia – skracamy pędy do 5-6 pąków co zwiększy obfitość kwitnienia w kolejnym roku.
- Im mniej pąków na skracanych pędach tym dłuższe i zarazem efektowniejsze wyrastają z nich kwiatostany. Należy pamiętać, że cięcie po połowie sierpnia jest niewskazane, bo roślina nie zdąży się wzmocnić przed zimą i przemarznie.
- W rejonach o ostrzejszym klimacie młode egzemplarze należy zabezpieczać na zimę (glebę wokół rośliny okryć ściółką, szyjkę korzeniową obsypać kopczykiem ziemi, a pędy owinąć agrowłókniną lub matą słomianą).
- Najpopularniejsze gatunki glicynii to: Prolific, Macrobotrys (Multijuga), Alba, Longissima Alba, Violacea Plena.
Glicynia chińska
- Glicynia chińska wyróżnia się od pozostałych gatunków kilkoma cechami: długość pędów: do 15-18 metrów, budowa liści złożonych: 7-13 listków, kwiatostany: mocno zagęszczone, rozwijają się jednocześnie, przed rozwojem liści, grona krótsze (od np. glicynii kwiecistej), kierunek skrętu pędów: w prawo.
- nazywana jest często słodlinem chińskim
- Glicynia chińska jest pnączem długowiecznym, żyje przeszło 100 lat.
- Rośnie bardzo silnie i szybko – ok. 1-3 m na rok i docelowo osiąga wysokość 10-18 m. Z tego powodu wymaga mocnych podpór, gdyż pędy są bardzo ciężkie.
- Roślina potrzebuje gleby odkwaszonej (wapniujemy) i nawożenia obornikiem oraz nawozami fosforowymi.
- Lubi stanowiska ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru.
- Powinno się ją przykrywać na zimę (szczególnie młode osobniki), gdyż jest dość wrażliwa na mrozy.
- Dobrze znosi zanieczyszczenia powietrza.
- Wszystkie glicynie trzeba odpowiednio przycinać 2 razy w ciągu roku.
- Glicynia chińska kwitnie w 4-5 roku życia na przełomie maja i czerwca, dlatego warto kupować starsze okazy, ale ma gęste kwiatostany
- Nadaje się do hodowli w ogrodach, w domu, a także jako Bonsai. Jej kwiaty są wyjątkowo lubiane przez owady zapylające, a masa liściowa, której produkują ogromne ilości to idealny składnik na kompost.
- Polecane odmiany: 'Amethyst’ – ciemnofioletowe kwiaty, bardzo intensywny zapach (pachną najintensywniej ze wszystkich odmian glicynii), 'Southern Belle’ – jasnofioletowe kwiaty, 'Texas White’ – białe kwiaty, delikatniejsza na mrozy, dorasta do 2-2,5 m.
Glicynia szczepiona może być w obu powyższych odmianach.
Kiedy sadzić glicynię?
Aby cieszyć się pełnią kwitnienia należy również młode rośliny sadzić wiosną lub jesienią. Po posadzeniu rośliny należy pamiętać, aby regularnie ją podlewać i nawozić.
Zimą jesienne okazy trzeba chronić przed mrozem. W okresach suszy, zwłaszcza na wiosnę, glicynie regularnie podlewamy, co uchroni je przed zrzucaniem kwiatów.
Cięcie glicynii
Cięcie glicynii przeprowadza się w dwóch terminach.
Ważne – pierwsze ich przycięcie przypada latem (od lipca do sierpnia, ponieważ wisteria zawiązuje pąki kwiatowe jesienią). Należy skracać wtedy wybujałe, tegoroczne pędy do 15–20 cm długości, licząc od nasady. Pozostawia się przy tym pędy, które ukierunkowują wzrost rośliny.
Drugie cięcie wykonuj w wrzesień/październik, skracając pędy boczne, zbytnio zagęszczające roślinę.
Glicynia zaprzestała kwitnienia – co robić?
Dużym mankamentem tego pnącza jest brak kwitnienia w przypadku nieprawidłowej uprawy oraz niewłaściwego cięcia
Można przyspieszyć ten proces oraz wpłynąć na obfitość zakwitania wykonując cięcie pędów.
Należy przyciąć większość tegorocznych pędów nad 4 liściem, a pozostawić nieprzycięte te, które nadają roślinie kierunek wzrostu.
Wczesną wiosną można wyciąć jeszcze pędy bardzo cienkie, uszkodzone lub obumarłe, a na bocznych pędach pozostawić tylko 2-3 pąki. w.
Jeśli nadal glicynia nie kwitnie powodem może być także zbyt silnie rozrośnięty system korzeniowy (korzenie glicynii rozrastają się szeroko). Trzeba wówczas w promieniu 1,5-2 m od rośliny za pomocą szpadla przeciąć boczne korzenie. Na drugi rok pnącze powinno wydać nowe pędy i więcej kwiatostanów.
Uprawy pnącza i pielęgnacje rośliny
Ze względu na symbiozę z bakteriami brodawkowymi, nie należy rośliny nawozić nawozami azotowymi. Jesienią wskazane jest nawiezienie obornikiem. Ze względu na małą mrozoodporność, w pierwszych trzech latach po posadzeniu glicynię należy przykrywać agrowłókniną, a jeszcze lepiej zwykłą matą ze słomy.
Uprawa i pielęgnacja glicynii nie jest skomplikowana , co jest kolejnym argumentem, aby wybrać tę widowiskową roślinę do swojego ogrodu.
Glicynia po latach może osiągać znaczne rozmiary, a jej ciężkie, grube, zdrewniałe pędy będą wymagać wytrzymałych podpór.
Zabezpieczenie przed mrozem
Podstawowym problemem w uprawie glicynii w naszym klimacie jest niedostateczna mrozoodporność tych roślin. Niskie temperatury uszkadzają pąki kwiatowe, a czasami niszczą też zdrewniałe pędy.
Ze względu na małą mrozoodporność, w pierwszych trzech latach po posadzeniu należy roślinę przykrywać agrowłókniną, a jeszcze lepiej matą ze słomy.
W następnych latach przed zimą wokół rośliny należy usypać ziemią, tworząc kopczyk, a nasadę pnia okryć słomianą matą.
Pod względem mrozoodporności glicynia kwiecista jest rośliną bardziej odporną od glicynii chińskiej.
Ostrzeżenie o toksycznych właściwościach glicynii
Glicynia to wyjątkowo piękne i długowieczne pnącze, ale czy glicynia jest niebezpieczna? Tak, jest toksyczna!
Wszystkie części tej długowiecznego pnącza są trujące. Zawiera między innymi toksyczne związki, na co wpływ ma obecność takich związków jak glikozyd, wisterin i toksyczna żywica.
Najsilniej trujące są nasiona, jednak również kwiaty i liście zawierają szkodliwe substancje. Objawami zatrucia glicynią są nudności, ból brzucha, wymioty oraz biegunka.
