Czy warto podcinać drzewa owocowe?
Opieka nad drzewami owocowymi jest bardzo ważnym procesem pielęgnacji. Wykonywanie regularnych czynności wpływa na formę i wygląd korony oraz zdolność uprawy drzew.
Oczywiste jest, że cięcie drzew owocowych jest istotną funkcją, która pozwala na dostosowanie wysokości — zwłaszcza jeśli chcesz dojrzałych owoców. Ale im więcej roślin, tym łatwiej się do nich dostać.
Gdy młode drzewo ma uszkodzony system korzeni, ma również na celu utrzymanie równowagi korzeni w stosunku do korony po kopaniu.
Cięcie drzew owocowych ma kluczowe znaczenie.
Dlaczego i kiedy przycinać drzewa owocowe?
Przycinanie drzew owocowych, takich jak: wiśnie, śliwy, czereśnie czy jabłonie, to podstawowy zabieg pielęgnacyjny wpływający na ich rozwój.
O cięciu i formowaniu drzewek owocowych powinien pamiętać nawet początkujący ogrodnik. Jest to w miarę prosty zabieg przynoszący oczekiwane rezultaty, pod warunkiem że przeprowadzony jest przy użyciu odpowiednich narzędzi i technik oraz we właściwym czasie.
Narzędzia do przycinania i cięcia drzew i krzewów to przede wszystkim sekatory i piły ogrodnicze. Mniej popularne ale również przydatne są nożyce do żywopłotu, noże ogrodnicze, niezbędne m. in. przy ścinaniu pędów na sadzonki, czy też drabiny, bez których nie sposób sięgnąć najwyższych gałęzi drzew.
Dlaczego?
Drzewa i krzewy w ogrodzie przycinamy po to, żeby ładnie się rozgałęziły i wyglądały atrakcyjnie. W przypadku drzew owocujących cięcie sprawia, że dają bogatsze i smaczniejsze zbiory. Przycinanie drzew owocowych i formowanie ich wpływają więc nie tylko na wygląd drzewek, ale też ich rozpiętość i plonowanie.
Ważny jest sposób cięcia – zbyt silne zahamuje rozwój korzenia, a to z kolei utrudnia lub nawet uniemożliwia pobieranie składników pokarmowych przez roślinę z ziemi. Na dodatek silne cięcie może opóźnić wejście drzewa w okres owocowania.
Ważna jest nie tylko metoda przycinania gałęzi, lecz także odpowiednia pielęgnacja. Każde cięcie to tworzenie na drzewie otwartych ran, przez które mogą przedostać się groźne grzyby czy bakterie.
Kiedy?
Przycinanie drzewek owocowych można rozpocząć nawet w styczniu, ale są 3 terminy cięcia drzew owocowych
Zalecane terminy cięcia drzew i krzewów owocowych:
- zima (od stycznia do marca) – drzewka owocowe: grusze, jabłonie, nieszpułki, pigwy, śliwy,to zazwyczaj cięcie prześwietlające, skracamy pędy wyrastające i pędy boczne
- wiosna – brzoskwinie, morele, orzechy włoskie, to cięcie odmładzające
- letnie cięcie drzew owocowych (już po zbiorze owoców) – czerechy, czereśnie, wiśnie, cięcie letnie
Pierwsze przycinanie drzew owocowych i krzewów owocowych
Kiedy przycinamy? To, o czym powinien pamiętać każdy działkowiec czy sadownik, to należy pierwsze cięcie drzewek zaraz po zasadzeniu. Dlaczego? Podczas wykopywania drzewek w szkółce system korzeniowy ulega uszkodzeniu, stąd konieczne staje się przycięcie części nadziemnej, aby przywrócić korzeniom zdolność do pobierania wody i składników pokarmowych z gleby. W rezultacie pobudza się pąki do rozwoju.
Drugą ważną kwestią jest to, że przez cięcie i nadanie odpowiedniego kształtu koronie młodego drzewka ułatwiasz mu kształtowanie tzw. przewodnika. W większości przypadków przeprowadza się je tak, aby uzyskać pokrój z niską, rozłożystą koroną.
Pierwsze cięcie zapewnia również odpowiednią wysokość pnia oraz prawidłowe zagęszczenie korony.
Technika cięcia
Drzewka owocowe i krzewy owocowe przycinaj przede wszystkim delikatnie. Nieważne, czy jesteś działkowcem mającym zaledwie kilka drzewek czy też doświadczonym sadownikiem – z każdą rośliną należy obchodzić się łagodnie. Nawet drobne cięcie to w końcu ingerencja w żywy organizm, mały błąd może zatem spowodować, że drzewko przemarznie lub stanie się ofiarą grzybów. Zawsze powinno się to robić na około 3 do 4 mm nad pąkiem.
Oprócz standardowych cięć wykonuje się również prace estetyczne, które mają za cel przerzedzić drzewo i sprawić, że korona stanie się prześwitująca. Przy drzewkach owocowych sprowadza się to do usuwania pędów, które naruszają bryłę drzewa, rosną do dołu, poziomo, do środka korony lub się krzyżują. Wycinane są też zbędne przyrosty jednoroczne. Usuwa się również złamane gałęzie rosnące do środka drzewa i krzyżujące się. Należy skracać te, które zachodzą na siebie i leżą blisko. Podczas przycinania sprawdzaj stan gałęzi. Zajęte chorobą bakteryjną przytnij powyżej uszkodzeń.
Jak powinno wyglądać prawidłowo przycinanie drzew owocowych?
Dzięki cięciu możesz nadać drzewkom kształt kulisty i wrzecionowy, czyli przypominający choinkę. Jak ciąć drzewa i krzewy owocowe, aby obficie owocowały? Oto różne sposoby, rodzaje cięć, by mieć pożądany kształt:
- Korona zaokrąglona jest stosowana zwłaszcza przy młodych drzewkach owocowych i charakteryzuje się zwartym kształtem korony,
- Korona wrzecionowa, czyli o kształcie stożka, ma dowolną liczbę konarów, które odchodzą pod kątem prostym od przewodnika i są o wiele cieńsze od niego; jest dobrze doświetlona, gałęzie nie wyłamują się pod ciężarem owoców, a jabłoń szybko wchodzi w okres owocowania. Gałązki są mniej narażone na złamanie.
- Korona prawie naturalna formuje się w pierwszych latach w wyniku swobodnego wzrostu prawie wszystkich pędów wyrastających z przewodnika, ewentualnie usuwa się konkurenta przewodnika, jeśli nie został on wcześniej odcięty.
Efektem cięcia drzew i krzewów owocowych będą zdrowe, ładnie ukształtowane drzewka wydające dorodne, soczyste i słodkie owoce, obfite plony.
Wilki na drzewach owocowych i krzewach owocowych
Uwaga – należy pamiętać w okresie letnim na drzewach owocowych pojawiają się tzw. wilki – dzikie pędy, które nie kwitną i nie owocują, a jedynie obrastają w liście, okradając dojrzewające owoce ze światła i substancji odżywczych. To nie pozostaje bez wpływu na wielkość, wybarwienie i smak owoców. Trzeba je usuwać systematycznie w zależności od warunków atmosferycznych. To przycinanie jest bardziej szczegółowe, które polega na wycięciu wilków w odpowiedni sposób, brak wprawy może zniszczyć roślinę.
Sprzęt do przycinania drzewek owocowych
Do przycinania drzew owocowych i krzewów owocowych możesz wykorzystać sekator ogrodowy i nożyce do gałęzi, ale takie narzędzia sprawdzą się tylko w przypadku użytkowania okazjonalnego. Do bardziej zaawansowanych prac lepiej zainwestować w narzędzia elektryczne albo spalinowe.
Zabezpieczanie ran po cięciu
Nie zaniedbujmy zabezpieczenia rany po usuniętym konarze lub gałęzi. Czasem mogą zdarzyć się duże rany, co utrudnia zabliźnianie się ran po cięciu.
Pamiętajmy, zaraz po wykonaniu cięcia zamalujmy to miejsce specjalistycznym preparatem, maścią ogrodniczą czy choćby farbą emulsyjną z dodatkiem środka grzybobójczego.
Maść ogrodnicza to specjalna substancja, zawierająca zwykle w swoim składzie środek grzybobójczy, którym pokrywa się rany powstałe w wyniku cięcia, szczepień, pęknięć na mrozie czy uszkodzeń mechanicznych. Maść ułatwia gojenie ran i zapobiega zakażeniu rośliny czynnikami chorobotwórczymi.
Wpływ cięcia na rozwój i owocowanie
Cięcie drzew to doskonały proces. Cięcie utrzyma właściwy wzrost drzewa oraz jego rozmiar i wysokość.
Jest najważniejszym zabiegiem agrotechnicznym warunkującym wzrost i owocowanie drzew. To czynność, która wpływa także na zdrowotność drzew, w tym ich wytrzymałość na mróz. Prawidłowe cięcie drzew umożliwia dobre prześwietlanie koron i ich przewiewność. Dzięki temu skraca się w perspektywie okres zwilżenia liści i owoców, a tym samym zmniejsza ryzyko infekcji groźnymi patogenami.
Dzięki dobrze uformowanym koronom drzew możliwe jest także dokładne opryskanie drzew. Dobre pokrycie preparatem całego drzewa, w tym części wierzchołkowej i wnętrza korony, zapewnia skuteczność zabiegu związanego z ochroną sadu.
