Sekator niezbędne narzędzie ogrodnicze
Aby prace ogrodowe przebiegały szybko i pomyślnie niezbędne jest wyposażenie się w odpowiednie narzędzia ogrodowe.
Sekator to jedno z najważniejszych narzędzi używanych w ogrodzie. Niezbędny podczas przycinania pędów drzew i krzewów owocowych oraz ozdobnych.
W każdym ogrodzie roślin do przycięcia jest dużo, dlatego dobry sekator musi być trwały i wygodny w użytkowaniu.
Rodzaje sekatorów ogrodowych
Podstawowy podział to sekatory ręczne oraz elektryczne.
Ze względu na wielkość czy zasięg, mamy rodzaje:
- Krótkie – małe, poręczne do cięć pędów o małych przekrojach. Zazwyczaj stosowane przy młodych drzewkach czy krzewach. Używane jedną ręką.
- Długie – zazwyczaj dwuręczne służące do cięcia grubszych gałęzi. Posiadają rączki o długości nawet do 1 metra przez co ich zasięg staje się duży. Cięcia wykonujemy wykorzystując dwoje rąk. Można pokusić się o zakup sekatora z przekładnią regulującą siłę cięcia.
- Tyczkowe – z tzw. wysięgnikiem. Ostrze umiejscowione jest na tyczce, sterujemy nim wykorzystując linkę, która zwisa od ostrza. Pozwalają na cięcia wysokich drzew bez korzystania z drabin. Zasięg uzależniony jest od długości tyczki oraz linki, a także solidności sprzętu.
Ze względu na funkcjonalność, mamy rodzaje:
- nożycowe – posiadają dwa ostrza, które jeżeli są dobre jakości oraz dobrze naostrzone zapewniają bardzo dokładne, precyzyjne cięcie , które wymagane jest przy młodych pędach i gałęziach.
- kowadełkowe – posiadają jedno ostrze , są mniej dokładne niż sekatory nożycowe. Niemniej jednak wymagają od nas użycia mniej siły aczkolwiek nadają się przede wszystkim do cięcia uschniętych i zdrewniałych pędów.
Dlaczego warto zainwestować w dobry sekator?
Narzędzia ogrodnicze o wysokiej jakości to podstawa przy pielęgnacji ogrodu. Odpowiednio dobrane narzędzie, jego ostrze, rozmiar, wielkość i przeznaczenie będą miały olbrzymi wpływ na nasz komfort podczas wykonywanej pracy.
Dobre sekatory zmniejszają wysiłek, jaki trzeba włożyć w pracę. Odpowiednio wyprofilowane ergonomiczne rączki to mniejsze obciążenie dłoni i nadgarstka. Zakup markowego sekatora to inwestycja w komfort pracy ogrodnika.
Skorzystają na tym również rośliny, gdyż ostrza sekatorów dobrej jakości mniej kaleczą cięte miejsca. Dzięki temu rany po cięciu szybciej się goją i są mniej narażone na ryzyko infekcji. Dobrej jakości sekator posłuży nam też dłużej. Zatem jego wyższa cena zwróci się w dłuższym czasie eksploatacji i lepszej jakości cięcia.
Jak naostrzyć sekator?
Jednym z pierwszych objawów, które wskazują nam na konieczność naostrzenia sekatora, jest problem z cięciem. W takiej sytuacji sekator, zamiast przecinać gałązki będzie je „mielił” pozostawiając po sobie brzydkie ślady. Odczują to także nasze ręce, ponieważ do przecięcia nawet drobnych badyli będziemy musieli użyć naprawdę duże ilości sił.
Możemy się tutaj posłużyć:
- metalowym pilnikiem,
- ostrzenie kamienną osełką,
- zwykłą ostrzałką do noży kuchennych,
- szlifierki z papierem ściernym,
- ostrzałki,
- lub użycie kamienia szlifierskiego;
Krok po kroku, jak naostrzyć sekator:
- Ostrzenie sekatora zacznij od odpowiedniego zabezpieczenia się przed nieprzewidzianymi wypadkami – aby zminimalizować ryzyko kontuzji, zablokuj ostrze sekatora w pozycji otwartej. Niektóre narzędzia posiadają taką funkcję, ale czasami trzeba będzie dodatkowo sobie pomóc imadłem lub ściskiem stolarskim. Również rozkręcanie sekatora umożliwi nam łatwiejsze dotarcie osełką lub pilnikiem do całej powierzchni ostrza.
- Kolejną czynnością jest dokładne przeczyszczenie całego sekatora. Powinniśmy usunąć z niego wszelkie resztki ciętych gałęzi oraz listków, a także wyczyścić go z resztek ziemi. Natomiast silniejsze zabrudzenia usuniemy rozpuszczalnikiem uniwersalnym lub papierowym pilniczkiem do paznokci.Ważne, by do czyszczenia nie używać ostrych narzędzi, takich jak noże, ponieważ mogłyby one spowodować powstawanie rys.
- Krok trzeci – zabierz się za samego ostrzenia sekatora. Ważne jest pod jakim kątem damy. Najlepiej przyłóżmy narzędzie pod kątem 45° do noży sekatora i zacznijmy powoli przesuwać po nich płynnymi ruchami, zawsze w jednym kierunku.
- Pamiętaj też, by ostrzyć tylko to, co faktycznie jest potrzebne. W niektórych rodzajach sekatora wyposażonych w tak zwane ostrze mijające należy naostrzyć tylko i wyłącznie zewnętrzną stronę ostrza (Zapamiętaj: Sekator z ostrzem mijającym będziemy więc ostrzyć tylko z jednej strony!) zaś ostrze sekatora kowadełkowego (tradycyjny sekator) ostrzy się z obu stron (wewnętrzna strona ostrza i zewnętrzna. Ostrzenie z dwóch stron będzie trudniejsze. Sekator z ostrzem mijającym zawiera dwa kluczowe elementy: piętkę (to na niej opiera się łodyga rośliny w trakcie cięcia) oraz ostrze. Ostrzenie sekatora kończymy, gdy powierzchnia ostrzona będzie idealnie gładka, a ostrze równe i ostre. Ostrzenie może to zając trochę czasu – od kilku nastu do nawet kilkudziesięciu minut! Ruchy powinny być płynne, ale stanowcze.
- Ostatnim etapem prac jest ponowne złożenie sekatora. Korzystając z okazji, warto go także odpowiednio przesmarować przy pomocy oliwy maszynowej. Zagwarantuje to płynną pracę narzędzia i zmniejszy siłę niezbędną do przecięcia gałązki.
Niezależnie od tego, jakie narzędzie wybierzemy do ostrzenia sekatora do gałęzi, i tak nie uda nam się dotrzeć nim do wszystkich zakamarków. Nie wszędzie pomoże nam też ściereczka nasączona rozpuszczalnikiem. Dlatego też już po naostrzeniu narzędzia warto przyjrzeć mu się jeszcze raz i zlokalizować miejsca, które mogą wymagać poprawki z naszej strony.
Wszędzie tam, gdzie nie dotarły standardowe narzędzia, będziemy mogli z powodzeniem zastosować papierowy pilniczek do paznokci. Jest niewielki, wąski i łatwo zmieści się w każdym miejscu. Posiada też dobrą powierzchnię ścierną, przy użyciu której łatwo zetrzemy drobne ślady rdzy czy zabrudzenia. Jednocześnie jest jednak delikatny – nie porysuje więc czyszczonej powierzchni.
Ostrze sekatora pokrytej teflonem, który zabezpiecza je przed korozją. W czasie ostrzenia ochronna warstwa teflonu zostanie starta. Dlatego po pierwszym ostrzeniu taki sekator musimy chronić przed wilgocią, czyli wycierać do sucha po każdym użyciu i przechowywać w suchym miejscu. Uwaga: zazwyczaj ten tańszy przyrząd produkowany są ze stali pokrytej teflonem.
Ważne: aby nie poszarpać ostrza, należy stosować narzędzie o jak najmniejszej gradacji.
Po naostrzeniu i wyczyszczeniu warto go jeszcze dobrze natłuścić. Dlaczego? W ten sposób nie tylko sprawimy, że cały mechanizm będzie działać płynniej i bez zacinania, lecz również ochronimy metalowe elementy przed korozją. Możemy użyć w tym celu niemalże każdy olej, jaki mamy w warsztacie.
Proces ten trwa w zależności od naszych umiejętności w ostrzeniu. Wiele osób uważa, że ostrzenie to trudna sprawa i że oni się tego nie nauczą. W każdej chwili możesz oddać go fachowcom lub obejrzeć w internecie filmik: ostrzenie przyrządów ogrodniczych.
Czy można odkazić sekator?
Tak, Możemy. Np. zanurzając narzędzia na kilka minut we wrzątku albo przecierając denaturatem (który posiada właściwości dezynfekujące) części sekatora, a następnie przetrzeć je szmatką nasączoną naftą. Zapobiegniemy w ten sposób przenoszenia bakterii i chorób roślin.
Dlaczego należy dbać o narzędzia ogrodnicze?
Dbałość o narzędzia zapewnia ich lepszy stan, co sprawia, że wszystkie prace przebiegają szybciej i sprawniej. Przecież łatwiej nam ciąć ostrym narzędziem. Trzeba tylko poświęcić tylko trochę uwagi im. Zamiast kupować nowy sekator , możemy spróbować naostrzyć go sami.
Dodatkowo zaleca się konserwację. Zapewni ona odpowiednie zabezpieczenie na okres jesienno – zimowy, gdy narzędzia narażone są na niekorzystne czynniki zewnętrzne takie jak np. nadmierna wilgoć i mróz.
Pamiętajmy o tym, że, aby odpowiednio i bez szkód dla roślin, krzewów przycinać nasze drzewka czy żywopłotu najpierw powinniśmy przygotować się teoretycznie do tych zabiegów.
Każde drzewko czy krzew ma swoje „prawa” w ich przycinaniu . Nie każde drzewko przycinamy w tym samym czasie czy z użyciem tej samej metody przycinania.
